NK cell คืออะไร
Natural Killer cell หรือ NK cell เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาว ที่มีหน้าที่กำจัดเซลล์ที่มีการเปลี่ยนแปลงจากการติดเชื้อไวรัสหรือจากเซลล์มะเร็ง หน้าที่ของ NK cell จะไปกระตุ้น apoptosis หรือการทำลายตนเองของเซลล์ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากการติดเชื้อไวรัสหรือมะเร็ง หน้าที่สำคัญนี้ช่วยไม่ไห้การติดเชื้อไวรัสหรือเซลล์มะเร็งแพร่กระจายทั่วร่างกาย
NK cell จึงสำคัญอย่างยิ่งต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย แต่ปัญหาก็คือ NK cell มักจะทำหน้าที่ลดลงเมื่อเราอายุมากขึ้น (immune senescence) ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่พบว่าเมื่ออายุมากขึ้นเรามักจะติดเชื้อง่ายขึ้น และติดเชื้อรุนแรงยิ่งขึ้น เพราะภูมิคุ้มกันไม่แข็งแรง หรือพบว่าเป็นมะเร็งมากขึ้น การกระตุ้นการทำงานของ NK cell จะช่วยให้ร่างกายมีความสามารถในการรับมือกับเชื้อไวรัสและมะเร็งได้ดียิ่งขึ้น
ทำอย่างไรให้ NK cell มีประสิทธิภาพ
เพิ่มประสิทธิภาพของ NK cell สามารถทำได้จากการปรับ lifestyle เพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น เริ่มจาก เช่น
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
- ทำจิตใจให้สบายไม่เครียด เช่น การหัวเราะ ฟังเพลง ดูหนัง ทำกิจกรรมที่ชอบ หรือสมาธิ จะช่วยเพิ่ม NK cell activity ได้
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ การออกกําลังกายที่เหมาะสมจะเพิ่มจํานวนและ NK cell activity ได้ทั้งในคนปกติ และคนที่เป็นมะเร็ง
- รับประทานอาหารที่มีคุณสมบัติในการเพิ่ม NK cell activity คือ เห็ด เช่น เห็ดไมตาเกะ, เห็ดหลินจือ, อาหาร หมัก-ดองแบบธรรมชาติที่มีแบคทีเรียที่ดีต่อร่างกาย, ถั่วเหลือง ที่มีองค์ประกอบของซาโปนินซึ่งมีคุณสมบัติในการเพิ่ม NK cell activity และโสมที่มีโพลีแซคคาไรด์-จินซาน ที่กระตุ้นการทํางานของ NK cell ได้
นอกเหนือจากนั้นการรับประทานอาหารเสริมที่มีสรรพคุณเพิ่มNK cell activity และเพาะเลี้ยง NK cell จากเลือดของตนเอง และนำฉีดกลับเข้าไปในตัว
- อาหารเสริมที่ช่วยเพิ่ม NK cell เช่น Active Hexose Correlated Compound หรือ AHCC ซึ่งเป็นสารสกัดที่ได้จากการหมักของเส้นใยจากเห็ดหลายชนิดเห็ดหลายชนิด, เบต้ากลูแคน, Enzymatic Modified Rice Bran หรือ Arabinoxylan พบว่าสามารถ เพิ่ม NK cell activity ในคนปกติที่ NK activity ต่ำและผู้ป่วยมะเร็งได้อย่างมีนัยสำคัญ
- การเพาะเลี้ยง NK cell และฉีดกลับเข้าไปในตัว ปัจจุบันทางการแพทย์สามารถใช้เลือดของตนเองไปเพาะเลี้ยง NK cell เพื่อเพิ่มจำนวนและหน้าที่ และนำ NK cell ที่เพาะเลี้ยงแล้วกลับมาฉีดกลับเข้าไปในตนเองใหม่ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย เหมาะสำหรับผู้ป่วยมะเร็ง ผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ผู้มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง หรือผู้ที่ NK cell activity ต่ำต้องการเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง